Diamenty wytwarzane laboratoryjnie (Lab Grown Diamonds)

Diamenty stworzone przez człowieka w laboratorium stają się coraz bardziej popularne. Wiele firm jubilerskich zaczyna tworzyć z nich biżuterię. Powoli rośnie świadomość istnienia takich diamentów wśród klientów największych jubilerów. Ciągły postęp w produkcji sprawia, że stają się one coraz tańsze. Choć w odróżnieniu od diamentów naturalnych nie mogą być traktowane jako lokata kapitału, na stałe znalazły swoje miejsce na rynku diamentów. Dlatego warto dowiedzieć się o nich czegoś więcej.

Diamenty produkowane w laboratoriach, wykorzystywane w przemyśle, pojawiły się po raz pierwszy w latach 50. XX w. Pierwszy kamień o jakości jubilerskiej został wyhodowany w 1971 r. Jednak dopiero od 2015 r. zaczęto hodować diamenty, wykorzystywane w jubilerstwie na masową skalę.

Do produkcji syntetycznych diamentów używa się dwóch metod:

1. HPHT (High pressure, high temperature). Metoda zaczerpnięta z natury. Podobnie jak naturalne diamenty, kamienie wytworzone w laboratorium powstają na skutek wysokiego ciśnienia i wysokiej temperatury.

2. CVD (The chemical vapor deposition). Metoda polega na rozbiciu bogatego w węgiel gazu np. metan na atomy węgla i wodoru. Następnie z atomów węgla zaczyna budować się strukturę diamentu.

Bez względu na dobór metody - potrzeba około miesiąca na wytworzenie diamentu. Warto wiedzieć, że nieoszlifowane diamenty syntetyczne będą różnić się kształtem kryształu diamentu od nieoszlifowanych diamentów naturalnych.

Grafika 1. Różnice w kształtach diamentów w zależności od procesu jego powstawania

Źródło: https://www.gia.edu/gia-news-research/difference-between-natural-laboratory-grown-diamonds#

Diamenty syntetyczne różnią się od naturalnych przede wszystkim tym, że zostały wytworzone przez człowieka, w laboratorium, w bardzo krótkim czasie. Nie powstawały wewnątrz Ziemi przez miliardy lat. Wraz z ceną, są to główne znaczące różnice pomiędzy kamieniami naturalnymi a syntetycznymi.

Między tymi diamentami (oszlifowanymi) nie ma widocznych różnic wizualnych. Gemmolog będzie potrzebował profesjonalnego sprzętu, żeby odróżnić te dwa rodzaje kamieni. Dopiero przy powiększeniu będzie mógł dostrzec drobne inkluzje, charakterystyczne dla diamentów wyhodowanych w laboratorium.

Mimo braku różnic, których nie można wskazać bez ekspertyz i dokumentów - diamenty naturalne są droższe od diamentów wytworzonych w laboratorium.

Jednak konsumenci kierują się różnymi przesłankami. Dlatego ci, którzy kierują się np. ceną, wybiorą diamenty wyhodowane w laboratorium. Dla innych ważniejsze będą inne cechy diamentów naturalnych i skierują swoją uwagę w ich stronę.

Kilka lat temu cena syntetycznych diamentów była wyższa niż cena diamentów naturalnych. Dzisiaj kamienie wyprodukowane w laboratorium są średnio o 30-50% tańsze.

Należy pamiętać także, że ceny diamentów laboratoryjnych dotyczą rynku pierwotnego. Chcąc odsprzedać diament sztuczny - należy liczyć się z tym, że otrzymamy za niego niewielki procent od ceny, po której został zakupiony.

Wynika to z faktu, że ceny na rynku pierwotnym kamieni hodowanych w laboratorium spadają z powodu rozwoju technologicznego i szybszej oraz tańszej produkcji. Na rynek wtórny działa to z większą siłą. Już w momencie kupna od sprzedawcy detalicznego, diament wyhodowany w laboratorium jest wart ułamek ceny, za jaką został nabyty.

Wykres 1. Ceny diamentów naturalnych i sztucznych w 2019 r. u wybranych sprzedawców (w USD)

Źródło: https://www.cleanorigin.com/comparison/

* 1,48 - 1,52 carat round stone in F color, czystość VS2 & jakość szlifu min. Very good

** 1,98 - 2,02 carat round stone in H color, czystość VS1 & jakość szlifu min. Very good

Patrząc na historię cen diamentów naturalnych - mamy do czynienia ze wzrostem, podczas gdy ceny diamentów wyhodowanych w laboratorium ciągle spadają. Utrzymanie tego scenariusza w przyszłości jest najbardziej prawdopodobne.

Oba rodzaje kamieni znalazły swoje miejsce na rynku. Spowodowane jest to tym, że konsumenci kierują się różnymi potrzebami podczas zakupu. Ci, dla których diamenty stanowią lokatę kapitału - wybiorą kamienie naturalne. Natomiast Ci, dla których fakt czy diament został stworzony w laboratorium, czy wydobyty z wnętrza ziemi nie ma tak dużego znaczenia, a liczy się przede wszystkim fakt, że jest dużo tańszy, a wizualnie identyczny (na pierwszy rzut oka) - wybierze LGD.

Tabela 1. Różnice między diamentami